Louis Zantema
23 April 2020
Louis is GZ-Psycholoog met een grote passie voor gaming. Een speltraining die therapie biedt is het meest waardevolle wat je dan kunt ontwikkelen: juist voor pijnklachten, die zich op het interessante snijvlak van lichaam en geest bevinden. Zijn streven is zichzelf als therapeut overbodig te maken.
In de vorige blog kon je oefenen met het verleggen van je aandacht. Vandaag leg ik meer uit over hoe je aandacht werkt, wat er bij pijn mis kan gaan, en wat je zelf aan je aandacht kunt veranderen.
Twee vormen van aandacht
Wat als eerst goed is om te weten, is dat je aandacht op twee manieren gestuurd kan worden. Onze aandacht wordt meestal ‘automatisch’ gestuurd. Het gebeurt vanzelf, zonder dat we er erg in hebben. Misschien herken je wel dat het bijvoorbeeld moeilijk is om je ogen weg te houden bij een TV als deze ergens aan staat.
De tweede manier van aandacht sturen is ‘bewust’. Je kunt je aandacht namelijk wel zelf sturen. Meestal moeten we onze aandacht echt bewust bijsturen als we wat saaiere taken doen. Studeren of huiswerk maken, bijvoorbeeld.
Bij (chronische) pijn is het vaak zo dat de aandacht automatisch naar de pijn gaat. Logisch, want pijn is een waarschuwing! Bij chronische pijn zou je liever hebben dat de aandacht er niet automatisch naartoe gaat. Er is vaak geen goede reden om steeds pijn te voelen, maar toch blijft je aandacht er naartoe gaan.
Aandacht kan veranderen
Naast dat je aandacht vanzelf of bewust bijgestuurd kan worden, kan je aandacht ook nog verschillende vormen aannemen.
- Ja aandacht kan smal (op 1 punt) of breed (op meerdere dingen) zijn.
- De intensiteit van je aandacht kan verschillen.
- Je aandacht kan op naar buiten, of naar binnen gericht zijn.
- Aandacht op vaste voorwerpen, of juist op niet-tastbare zaken als kleuren en gedachten.
- Aandacht kan op de verschillende zintuigen gericht zijn.
Wat kun je hier zelf mee doen?
Wat veel mensen niet weten, is dat je aandacht te trainen is. De aandacht die je bewust stuurt, kun je net als een spier trainen. Door regelmatig dingen te doen waar je je aandacht echt bij moet houden, wordt de spier van je aandacht steeds wat sterker. Begin met het trainen van aandacht door dingen te doen die nog net lukken. Voor sommigen is dat een boek lezen, een documentaire kijken (zonder telefoon ernaast!), voor een ander misschien wel mediteren. Breid deze dingen steeds stapje voor stapje uit en merk dat je steeds makkelijker langere tijd je aandacht ergens bij kunt houden.
Een sterke aandacht maakt het makkelijker om deze bewust minder op je pijn te richten.