Er zijn tal van behandelingen beschikbaar voor mensen met pijnklachten. Een van de meest lastige ervaringen is de juiste behandeling, of behandelaar, vinden die jou verder kan helpen.
De volgende twee vragen kunnen jou helpen een besluit te maken in de behandeling die voor jou kan werken. Omdat het moeilijk en verwarrend kan zijn om een juiste behandeling te kiezen, kunnen deze vragen als uitgangspunt dienen. Dat betekent niet dat je meteen de behandeling vindt die (al) jouw problemen gaat verhelpen, maar wel dat je de kans vergroot dat je structureel je pijnprobleem kunt verbeteren!
Vraag 1: Welk bewijs is er dat deze behandeling werkt?
Als je voor een behandeling kiest, wil je natuurlijk een behandeling die zich bewezen heeft voor (jouw type) pijnklachten. Je kunt dit op verschillende manieren doen, bijvoorbeeld door informatie te zoeken op websites van patient verenigingen, zoals pijnpatienten naar 1 stem – waar je ook de zorgstandaard voor chronische pijn kunt vinden.
Als je een behandelaar rechtstreeks vraagt naar bewijs voor de behandeling, wees dan waakzaam voor behandelingen ‘die voor iedereen werken’ of waar de behandelaar ‘alleen maar positieve effecten mee meet’. Vaak is het zo dat als een behandeling niet vergoed wordt, er (nog) niet genoeg bewijs voor het effect van de behandeling is. Dat betekent niet dat een andere behandeling niet kan werken, maar dat het loont om goed te kijken naar het bewijs dat er al wel is.
Vraag 2: Moet ik zelf iets veranderen voor mijn probleem, of lost de behandeling het op?
Als je een behandeling kiest, hoop je dat de behandeling jouw pijnprobleem snel oplost. Als je daar zelf weinig voor hoeft te doen is dat het makkelijkst! Wanneer er zo’n snelle oplossing voor jouw probleem mogelijk is, zal een arts de inschatting maken deze behandeling uit te voeren. Denk vooral aan operaties of bepaalde injecties die sommige pijnproblemen kunnen oplossen. Vaak komt het helaas voor dat een pijnprobleem niet zo’n snelle oplossing heeft, of dat deze maar deels of tijdelijk werkt.
Wat als alle behandelingen niet (genoeg) hebben gewerkt voor jou?
Wanneer alle behandelingen die het probleem zouden moeten ‘oplossen’ al gedaan zijn en je nog steeds pijn hebt, is het mogelijk dat zo’n type oplossing voor jouw probleem niet werkt. Er is een oplossing voor je klachten, maar die ligt in dat geval bij jezelf. Zoals je eerder kon lezen is pijn niet alleen een proces waarin prikkels in het zenuwstelsel bepalen hoeveel pijn je voelt. Sterker nog, je hebt tal van mogelijkheden om je eigen pijn structureel te beinvloeden! De manieren waarop je zelf je pijn kunt leren beinvloeden kosten echter flink wat van je eigen tijd en inzet! Het grootste voordeel: zelf aan je pijnprobleem werken kent geen bijwerkingen.
Hoe aantrekkelijk het ook klinkt, behandelingen waar je zelf niks hoeft te doen om van al je klachten af te komen zijn vaak zoals ze klinken: 'te mooi om waar te zijn'.
Hieronder vind je nog een aantal gebruikelijke behandelingen voor pijnklachten.
Fysiotherapie
In fysiotherapie kan zowel worden gewerkt aan bepaalde oorzaken van chronische pijn, als het verbeteren van klachten. In sommige gevallen heeft iemand chronische pijn door een verkeerde houding of een teveel aan (onbewuste) spierspanning, dat door de fysiotherapeut gecorrigeerd kan worden. Ook is bewezen dat goed bewegen en sporten op lange termijn pijnklachten verbeterd – hoewel je op korte termijn soms juist even meer klachten hebt! Het voordeel van fysiotherapie is dat er meestal weinig negatieve bijwerkingen zijn.
Medicatie
Er zijn vele soorten medicijnen verkrijgbaar die pijn beïnvloeden. Bij chronische pijn is het vaak erg zoeken naar een passend medicijn, of lijkt weinig maar te werken. Er zijn verschillende groepen medicijnen, die op verschillende delen van het zenuwstelsel werken. Sommige medicijnen, zoals morfine, werken direct op ons brein. Andere medicijnen hebben meer invloed op de manier waarop prikkels door het zenuwstelsel worden geleid. Weer anderen werken op de plek van de pijn zelf (en zijn daarmee vooral geschikt voor acute pijn, zoals paracetamol). Het grootste nadeel van medicatie is dat er bijna altijd ook een negatief effect bij komt, de zogenaamde bijwerkingen. Bij pijnstillers is dat vaak een wat slomer gevoel en minder concentratie. Een ander nadeel is dat je van bepaalde medicijnen steeds meer moet nemen voor hetzelfde effect en dat je lichaam zelfs afhankelijk kan worden van de medicijnen.
Chirurgische ingrepen
Voor sommige pijnklachten kan een specialist opereren. Je huisarts weet goed wanneer dit mogelijk is en zal je vaak dan eerst naar een neuroloog verwijzen. Operaties komen vaak voor bij bijvoorbeeld hernia’s en de pijn uitstraalt naar de benen of iemand nog maar moeilijk kan lopen.
Informatie en psychologische behandeling
Door het begrijpen van pijn en het aanleren van strategieën om er anders mee om te gaan kunnen pijnklachten echt verbeteren en kan met pijn toch een waardevol leven leiden. Vaak worden alle behandelingen die hier beschreven staan gecombineerd om het beste resultaat te bereiken.